پزشک خانواده برنامه ملی دولت برای تحقق عدالت در سلامت
کادایف: دولت چهاردهم در نظر دارد طرح «پزشک خانواده و نظام ارجاع» را که در دو دهه گذشته تا حالا بارها در مجلس مصوب شده ولی در مقام اجرا ناموفق بوده است را به عاقبت برساند؛ بدین جهت وزارت بهداشت از روزهای آغازین دولت کار کارشناسی جهت بررسی چگونگی اجرای آنرا کلید زده است.
گروه جامعه ایرنا - برنامه پزشکی خانواده اولین بار در قانون برنامه چهارم توسعه (۱۳۸۸- ۱۳۸۴) مطرح و در برنامه های پنجم و ششم نیز بر اجرای آن تاکید شد اما این طرح فراگیر که می تواند خیلی از مشکلات فعلی در نظام سلامت را سامان بخشد، در سالهای گذشته در مقام اجرا موفق نبوده و تنها در بعضی استانها بصورت آزمایشی و محدود اجرائی شده است.
در قانون برنامه هفتم پیشرفت که اجرای آن از خرداد امسال در کشور شروع شده است نیز طرح پزشکی خانواده برای چهارمین بار مصوبه مجلس شورای اسلامی را دریافت کرده است؛ در این برنامه بر اجرای این طرح در همه نقاط کشور، توسعه مراقبت های اولیه بهداشتی درمانی تاکید گردیده است.
از آنجا که دکتر مسعود پزشکیان رییس جمهور اجرای اسناد و سیاست های کلی ابلاغی کشور و نیز برنامه هفتم پیشرفت را محور و برنامه اصلی فعالیت دولت خود اعلام نموده است؛ اجرای طرح پزشکی خانواده به با اهمیت ترین برنامه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در دولت چهاردهم تبدیل و حتی در جلسه ای با حضور رییس جمهور جزییات این طرح به بحث گذاشته شده است.
پزشکی خانواده بدنبال چیست؟
طرح پزشکی خانواده و نظام ارجاع که بصورت عام «پزشک خانواده» نامیده می شود، ایجاد یک شبکه فراگیر و پیوسته از نیروهای انسانی حوزه بهداشت و سلامت و مراکز درمانی است بطوریکه همه پرسنل و مراکز درمانی همچون زنجیر به هم پیوسته باشند و بصورت سلسله وار بیمار را از شروع بروز بیماری تا بهبود همراهی کند و در گام ها و سطوح بالاتر، برنامه های پیشگیرانه و سلامت محور را برای ارتقای سلامت آحاد جامعه پیاده کنند.
در برنامه پزشک خانواده محوریت و سطح اول خدمات پزشک است که با عنوان پزشک خانواده (متشکل از گروه پزشکی) مسئولیت سلامت گروه مشخصی از مردم را به عهده می گیرد. در این برنامه هر سه هزار ایرانی دارای یک تیم متشکل از یک پزشک و دو مراقب سلامت می شوند که یکی از این مراقبان سلامت حتما باید ماما باشند.
این برنامه با رویکرد تقویت نظام شبکه بهداشت و درمان کشور اجرائی می شود و اگر نیروی انسانی، منابع و داده های لازم را در اختیار نداشته باشد، قابلیت اجرا نخواهد داشت؛ بدین سبب نظام شبکه بهداشت و درمان که یکی از موفق ترین برنامه های اجرا شده در دوران پس از انقلاب است، در سایه این برنامه تقویت خواهد شد.
البته باید تصریح کرد که بااینکه در سالهای گذشته برنامه پزشک خانواده در روستاها اجرائی شد اما هدف اصلی این طرح این است که نظام ارجاع به خوبی از سطح یک به سطوح بعدی یعنی کلینیک های ویژه و بیمارستانها در همه شهرهای کشور گسترش یابد.
پیشگیری و ارائه مراقبت های سلامت برای گروههای مختلف سنی و جنسی و خدمات در رابطه با جوانی جمعیت، کاهش مرگ و میر نوزادان و کودکان، مراقبت های دوران حاملگی و پیش گیری از بیماریهای واگیر و غیرواگیر در برنامه پزشک خانواده پیش بینی شده است.
تلاش دولت چهاردهم برای عدالت در سلامت
رئیس جمهور که خود فردی صاحب نام در نظام بهداشت و سلامت به حساب می آید و سالها به عنوان وزیر بهداشت به مردم خدمت کرده است، از شروع شروع دولتش و حتی در دوران تبلیغات ریاست جمهوری موضوع عدالت در سلامت و دسترسی همگانی به خدمات پزشکی را مورد تاکید قرار داده است.
پزشکیان یکم شهریور ماه یعنی در روز نخست استقرار دولت چهاردهم در آیین روز پزشک چنین اظهار داشت: تامین سلامت و ارتقای خدمات درمانی به مردم از اولویت های اصلی دولت چهاردهم است؛ ما با مردم عهد بستیم که صدای بی صدایان و کمک حال فقرا و دور افتادگان باشیم که به اعتقاد من گام اول برای تحقق این عهد تامین سلامت کسانی است که در صورت بیماری، به علت فقر و ناتوانی در پرداخت هزینه های درمان جانشان به خطر می افتد.
وی در اولین مصاحبه تلویزیونی خود با مردم ایجاد ساختار عادلانه درمان و سلامت در سراسر کشور را مورد تاکید قرار داد و عنوان کرد: در بخش بهداشت و درمان رویکرد ما در اجرای عدالت طرح پزشک خانواده و ارجاع ساختار عادلانه ای است که باید محقق شود. اگر این ساختار اجرائی شود، همه از سیستان و بلوچستان تا کردستان و خوزستان، همان خدمتی را دریافت خواهدنمود که فردی در شمال تهران دریافت می کند و اگر این کار را انجام بدهیم، عدالت مورد نظر در بهداشت و درمان را اجرا خواهیم کرد.
پزشکیان، شفاف سازی بودجه های مربوط به نظام سلامت را ضروری توصیف و اشاره کرد: ما می خواهیم با اجرای طرح پزشک خانواده و نظام ارجاع کاری نماییم که حداقل همه افراد بازنشسته بصورت رایگان خدمات درمانی استاندارد دریافت نمایند.
جراحی بزرگ نظام سلامت با پزشک خانواده
رویکرد عدالت محور رییس جمهور در عرصه سلامت بر اجرای طرح پزشک خانواده استوار است؛ محمدرضا ظفرقندی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر همین مبنا این برنامه یک برنامه ملی می داند و بر این باور است که برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع تأثیراتی فراگیر و تعیین کننده دارد یک جراحی بزرگ در نظام سلامت کشور است و از این نظر حساسیت فوق العاده ای دارد.
وی اجرای کامل و درست این برنامه را ضروری می داند و معتقد می باشد که اجرای صحیح آن نیازمند آمادگی های لازم در دولت، مردم، رسانه ها، پزشکان و سایر بخش های ذیربط است.
طبق برنامه وزارت بهداشت، تا پایان امسال برای چگونگی اجرای برنامه پزشک خانواده در سال آینده برنامه ریزی می شود و برای اجرای آن در سال آینده منابعی در قانون بودجه لحاظ خواهد شد.
علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز این وزارتخانه را مصمم به اجرای این برنامه می داند و می گوید: پزشک خانواده قابلیت اجرا دارد به شرط این که همه مسئولان برای اجرای آن پای کار بیایند.
باید آمادگی لازم برای جراحی نظام سلامت وجود داشته باشد
علی جعفریان مشاور عالی و جانشین وزیر بهداشت نیز با اشاره به اینکه پزشک خانواده یک برنامه ملی بوده و نیازمند عزم ملی برای اجراست، می گوید: چگونگی اجرای این برنامه را ستاد ملی اجرای پزشک خانواده به ریاست رییس جمهور تعیین خواهدنمود.
وی اشاره کرد: اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع تکلیف قانون برنامه هفتم است؛ اجرای این قانون می تواند نتایج بسیار مثمرثمری داشته باشد، اما باید الزامات اجرای این برنامه هم دیده شود. این برنامه جراحی بزرگ در نظام سلامت کشور است و باید برای این جراحی آمادگی های لازم وجود داشته باشد.
جعفریان افزود: ایجاد این آمادگی ها در مردم، رسانه ها، پزشکان، دولت و سایر بخش های ذیربط باید به وجود آید تا برنامه، کامل و درست اجرا شود.
وی عنوان کرد: معاونت بهداشت وزارت بهداشت، برنامه ریزی ها برای اجرای پزشک خانواده، الزامات و منابع لازم برای اجرای برنامه را تبیین و اعلام می کند تا دولت برمبنای آن برای اجرای برنامه تصمیم بگیرد.
پوشش ۳۰ میلیون نفری طرح پزشک خانواده
جانشین وزیر بهداشت با اشاره به اینکه تا پایان امسال برای چگونگی اجرای برنامه پزشک خانواده در سال آینده، برنامه ریزی خواهد شد، اظهار داشت: برای اجرای این برنامه امسال منابعی در قانون دیده شده بود که محقق نشد ولی امیدواریم منابع اجرای پزشک خانواده در سال آینده، در بودجه لحاظ شود.
جعفریان با یادآوری این که برنامه پزشک خانواده از سالهای گذشته در روستاها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر درحال اجراست و ۳۰ میلیون نفر نیز تحت پوشش این برنامه هستند، اظهار داشت: کادر بهداشت کشور بسیار دلسوز و کم توقع درحال تلاش بوده و مراقبان سلامت و پزشکان در روستاها و شهرهای مجری برنامه ارتباط بسیار خوبی با بیماران گرفته اند.
این مقام مسوول اضافه کرد: در استانهای فارس و مازندران پزشک خانواده در سطح یک درحال اجراست اما به علت کمبود منابع، در بعضی مناطق شهری این استانها کمبود مراقب سلامت و پزشک داریم.
جعفریان با اشاره به اینکه برای اجرای پزشک خانواده در کشور چند مدل داریم که از نظر حجم عملیات اجرائی و هزینه ای که خواهد داشت با هم متفاوت هستند، اضافه کرد: یک روش این است که همین سطح یک که در این دو استان اجرا شده را در کل کشور اجرا نماییم و یک روش دیگر این است که در همین دو استان اول برنامه را با اجرا در سطوح دو و سه تخصصی، تکمیل و اجرا نماییم سپس به سراغ سایر مناطق کشور برویم.
به گفته وی، روش سوم هم این است که ابتدا برنامه را در استانهای همجوار این دو استان شروع نماییم و به تدریج برنامه را در سایر استانهای کشور گسترش دهیم.
مشاور عالی وزیر بهداشت معتقد می باشد که روش اجرای این طرح به منابعی بستگی دارد که در بودجه سال آینده به آن اختصاص خواهد یافت و بسته با میزان اعتبار درنظر گرفته شده می توان یک مدل را انتخاب و اجرا کرد.
پزشک خانواده یک برنامه ملی است
جعفریان با تکیه بر اینکه پزشک خانواده یک برنامه ملی است نه فقط برنامه وزارت بهداشت، برای اینکه رییس ستاد اجرائی آن رئیس جمهور است، اظهار داشت: ما در پزشک خانواده باید یک تغییر رفتاری اساسی ایجاد نماییم. مردم باید بدانند مدلی که از بیمه حالا استفاده می نمایند با اجرای این برنامه چه تغییر می کند.
جانشین وزیر بهداشت ضمن اشاره به این که برنامه پزشک خانواده در کوتاه مدت هزینه ای از نظام سلامت کم نمی کند و اجرای آن آثار بلندمدت خواهد داشت، افزود: باید برای این برنامه یک ردیف بودجه مستقل و ثابت دیده شود تا برنامه عملیاتی باشد ضمن آنکه باید منبع اجرای این برنامه پایدار و کافی باشد.
وی وزارت بهداشت را متعهد به اجرای طرح پزشک خانواده دانست و با تکیه بر این که همه برنامه های لازم برای اجرای آن تدارک دیده شده است، اضافه کرد: سطح اجرای برنامه به میزان منابع اختصاصی از طرف دولت بستگی دارد و این که ستاد ملی پزشک خانواده کدام مدل را برای اجرا انتخاب نماید.
منبع: kadaif.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب