آلودگی هوا و ارتباط آن با سقط جنین و ناباروری
جولان قاتلان معلق از زایشگاه تا آسایشگاه
کادایف: آلودگی هوا علاوه بر زنده هایی که می کشد، مانع از تولدهای جدید می شود و اینگونه است که جمعیت ما روز به روز پیر و پیرتر می شود.
زوایای مختلف و گوناگون مساله آلودگی هوا که بنا بر برآورد رییس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران سالانه ۱۲ میلیارد دلار به کشور خسارت می زند، اینروزها و بمناسبت هفته «هوای پاک» مورد توجه کارشناسان این حوزه و نیز رسانه هاست.
یافته های علمی مختلفی نشان داده است که تعدادی از آلاینده های هوا، خصوصاً ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد، سقط جنین ناخواسته، خصوصاً در دوره های بحرانی حاملگی را افزایش می دهند
چند هفته پیش نیز «علیرضا رئیسی» معاون وزیر بهداشت ضمن اشاره به ارتباط مرگ ۳۰ تا ۳۵ هزار نفر در کشور و هفت هزار نفر در تهران با آلودگی هوا طی هر سال، گفته بود «۵۹۷ همت یعنی ۱۲ میلیارد دلار بطور سالانه شامل هزینه های کلی در مبحث آلودگی هوا در سرتاسر کشور است.»
بر اساس گزارش های تخصصی که آمارها و گوشه هایی از آن در رسانه ها منعکس می شود، ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون آلاینده اصلی کشور ما به شمار می آیند. بگفته «محمدرضا ظفرقندی» وزیر بهداشت در همایش ملی روز هوای پاک که اولین روز بهمن برگزار شد، معیار جهانی بالاتر از ۵ میکروگرم این ذرات در هر مترمکعب خط قرمز آلودگی است و ما در کشور این مقدار را ۱۲ میکروگرم می دانیم اما با معیار خودمان نیز شهرهای کشور بطور متوسط ۲۴۷ روز آلوده بوده و این آمار برای تهران ۳۵۳ روز است.
این تعداد روزهای آلوده و این حجم از آلودگی، نه فقط منجر به بیماری و افزایش مرگ و میر می شود، بلکه با تاثیرگذاری بر میزان قدرت باروری زنان و مردان و سقط جنین، بر روند جمعیتی کشور اثر می گذارد.
جمعیتی که سال به سال پیرتر می شود
سیاست های جمعیتی در سالیان اخیر نتوانسته گره از مشکلات کشور باز کند. پنجره جمعیتی رو به بسته شدن است و هشدارهای چندساله و برخی راهکارهایی که به کار بسته شده برای فرزندآوری چندان اثربخش نبوده است.
«سیدجواد حسینی» رییس سازمان بهزیستی در مراسم رونمایی از برنامه محیط دوستدار سالمند و همزمان با اظهارات وزیر بهداشت اعلام داشته «در سال ۱۴۳۰ بالاتر از ۳۰ درصد جمعیت ایران سالمند به شمار می آیند و کمتر از سه دهه دیگر یکی از سالخورده ترین کشورهای دنیا خواهیم بود.»
موضوع جمعیت بعنوان یک مساله استراتژیک برای هر کشور، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد چونکه بعنوان یکی از مولفه های اصلی قدرت ملی و گاهی توسعه یافتگی شناخته می شود. محور توسعه در کشورها در عصر جدید بر پایه وجود جمعیتی جوان، فعال و خلاق بنا شده است و جوامعی که دارای جمعیت جوان تری هستند، به طور معمول از نشاط و پویایی بیشتری برخوردار می باشند.
ایران اما درحال تجربه یک روند کاهشی در نرخ رشد جمعیت است و همچنان که اشاره شد، پیشبینی می شود که در ۳۰ سال آینده به کشوری پیر تبدیل گردد.
تازه ترین آمارها، نشان دهنده ادامه روند کاهشی در تعداد تولدها است. برمبنای آمار ثبت احوال و اطلاعات مرکز رصد جمعیت، در سال ۱۴۰۲ تعداد یک میلیون و ۵۷ هزار و ۹۴۸ ولادت در کشور به ثبت رسیده است.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هشدار داده که برای نخستین بار در تاریخ، نرخ تولد در سال ۱۴۰۳ به زیر یک میلیون نفر می رسد. بگفته وزیر، باروری حال از ۲.۰۱ در سال ۹۵ به ۱.۶۶ رسیده است و اگر به ۱.۱ برسد در چاله و چاه جمعیتی گرفتار می شویم.
در این شرایط، سقط جنین به وضوح تأثیرات خودرا بر روندهای جمعیتی کشور نشان داده است. بنا بر اظهارنظر «انسیه کتابچی» معاون نظارت و پایش ستاد ملی جمعیت در آذرماه سالجاری، سالانه ۱۰ هزار مورد سقط قانونی با مجوز سازمان پزشکی قانونی در بیمارستان ها و بصورت رسمی صورت می گیرد.
بر اساس نظر کارشناسان، قسمتی از این سقط جنین های قانونی و البته با تعدادی بسیار بالاتر سقط جنین های ناخواسته که آمارش در جایی ثبت نمی گردد، ناشی از آلودگی هوا است؛ نوزادانی که می توانستند به دنیا بیایند و به کاهش مشکلات جمعیتی کشور کمک کنند.
بر اساس برخی پژوهشها در چین که شهرهای پرتراکمش در بالای لیست آلوده ترین شهرهای جهان قرار می گیرند، حدود ۷ درصد از زنان مورد مطالعه در سه ماهه اول حاملگی خود سقط جنین را تجربه کرده اند. از میان آنان، زنان بالای ۳۹ سال و افرادی که در مراکز تجاری اداری مرکز شهر کار می کردند در معرض خطر بیشتری قرار داشته اند
جنین ها در معرض تهدید قاتلان معلق
یافته های علمی مختلفی نشان داده است که تعدادی از آلاینده های هوا، خصوصاً ذرات معلق، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد، سقط جنین ناخواسته، خصوصاً در دوره های بحرانی حاملگی را می افزایند.
قرارگیری در معرض سطوح بالای آلودگی های جوی قبل و در حین حاملگی بعنوان یک عامل خطر برای سقط جنین در زنان حامله عمل می کند. این مورد در خیلی از تحقیقات بخصوص در چین اثبات شده است.
به گزارش یکی از رسانه های داخلی، نتایج پژوهش های پژوهشگران دانشگاه هاسلت بلژیک نشان داده است که سطوح بالای آلودگی هوا به صورت مستقیم و غیرمستقیم منجر به سقط جنین می شود.
محققان دانشگاه پکن نیز با بررسی سوابق بهداشتی حدود ۲۵۵۰۰۰ زن حامله به این نتیجه رسیده اند که آلودگی هوا بر سقط جنین اثر می گذارد. آنها ضمن ردیابی میزان ذرات ریز مانند دوده، میزان دی اکسید گوگرد، ازن و مونوکسید کربن در پکن، متوجه تاثیر آلودگی بر سقط جنین شدند.
بر اساس این پژوهشها در چین که شهرهای پرتراکمش در بالای لیست آلوده ترین شهرهای جهان قرار می گیرند، حدود ۷ درصد یعنی حدود ۱۷۵۰۰ نفر از زنان مورد مطالعه در سه ماهه اول حاملگی خود سقط جنین را تجربه کردند. گویی از میان آنان، زنان بالای ۳۹ سال و افرادی که بعنوان کارمند در مراکز تجاری اداری مرکز شهر کار می کردند در معرض خطر بیشتری قرار دارند. برمبنای یافته های این پژوهش، آلاینده های هوا به جفت نفوذ کرده و به جنین می رسند. این مواد شیمیایی ممکنست به «دی. ان. ای» DNA لطمه رسانده یا رشد جنین را مختل کنند.
«نوشین جعفری» متخصص زنان در اینباره و در گفت و گویی رسانه ای اعلام نموده آلودگی هوا در ماه های دوم و سوم حاملگی می تواند منجر به کاهش رشد جنین و زایمان زودرس شود. همچنین، کاهش رشد جنین، زایمان زودرس و مبتلاشدن به اوتیسم، از عوارض آلودگی هوا است.
درهم تنیدگی آلودگی و ناباروری
آلاینده های هوا تنها بوسیله افزایش سقط جنین بر روند جمعیتی تاثیر نمی گذارند، بلکه با تاثیرگذاری بر قدرت باروری زن و مرد، در نهایت نرخ ولادت ها را از خود متاثر می کنند.
بر اساس یافته های برخی تحقیقات خارجی، ذرات معلق مشکلات عدیده ای برای زنان و مردان به وجود می آورند و تاثیر مستقیمی بر سلامت اسپرم و تخمک می گذارند. به این ترتیب، احتمال باروری و حاملگی در افرادی که ساکن مناطقی با آلودگی شدید هوا هستند، کاسته می شود.
داس مرگ در دست ذرات آلاینده
به گفته معاون وزیر بهداشت، ۱۱ دستگاه اصلی در قانون هوای پاک با ۸۹ تکلیف حضور دارند که در این حوزه باید تکالیفشان را اجرا کنند اما ۴۰ درصد این وظایف انجام نشده است
آلودگی هوا در نهایت با افزایش میزان مرگ و میر، بر روندهای جمعیتی اثر می گذارد. بگفته «عباس شاهسونی» رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طبق مطالعات انجام شده از طرف وزارت بهداشت در سال ۱۴۰۲ در ۵۷ شهر کشور با جمعیت حدود ۴۸ میلیون نفر، سالانه ۳۰ هزار و ۶۹۲ مرگ منتسب به آلودگی هوا داریم.
بنا بر اظهارات اخیر وزیر بهداشت به صورت میانگین بالاتر از ۱۲ درصد از مرگ های سال ۱۴۰۲ در کشور منتسب به آلودگی هوا بوده که رقمی حدود ۵۰ هزار نفر را شامل می شود. همین طور ۱۵ درصد مرگ و میر خردسالان زیر پنج سال در ایران به علت آلودگی هوا است.
به این ترتیب، در حالی که به علت شرایط اقتصادی، میزان فرزندآوری خودخواسته به حداقل رسیده، آلودگی هوا با تاثیرگذاری بر قدرت باروری، سقط جنین و میزان مرگ ومیر، بطور مستقیم بر میزان جمعیت کشور اثر می گذارد.
بنا بر گفته های رئیسی معاون وزارت بهداشت و درمان و آموزش، ۱۱ دستگاه اصلی در قانون هوای پاک با ۸۹ تکلیف حضور دارند که در این حوزه باید تکالیفشان را اجرا کنند اما ۴۰ درصد این وظایف انجام نشده است.
با این تفاسیر شاید مسئولان بهتر باشد بجای هزینه کرد برای اجرای سیاست هایی چون ایجاد قرارگاه و پایگاه های مبارزه با سقط جنین از طرف نهادهایی مختلف و اعمال سیاستهای انتقادبرانگیزی چون خارج کردن آزمایش غربالگری جنین از پوشش بیمه های پایه و... روی مسائلی چون کاهش آلودگی هوا تمرکز کنند که سالانه جان تعداد زیادی شهروند متولد شده و متولدنشده کشورمان را می گیرد.
منابع:
Particulate matter exposure increases the risk of reduction in human fecundity in South Asia، Wang Huailin، researchgate، ۲۴ Feb ۲۰۲۳
The impact of air pollutants on spontaneous abortion: a case-control study in Tongchuan City. J. Li، L. Liu، J. Gu، Public Health، ۰۱ Feb ۲۰۲۴
Relationship between air pollutants and spontaneous abortion in a coal resource valley city: a retrospective cohort study، Jimin Li، Boya Yang، -Journal of Maternal-fetal & Neonatal Medicine، ۱۵ Nov ۲۰۲۳
Ambient air pollution and rate of spontaneous abortion، Amelia K. Wesselink، Kipruto Kirwa، -Environmental Research، ۲۷ Dec ۲۰۲۳
Outdoor Air Pollution and Pregnancy Loss: a Review of Recent Literature
Sandie Ha، Sneha Ghimire، V. Martínez، -Current Epidemiology Reports، ۲۴ Aug ۲۰۲۲
منبع: كادایف
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب