کادایف
رییس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری كشور تاكید كرد

اثربخشی اجرای پروژه های آبخیزداری بر کاهش میزان رسوب و فرسایش خاک

اثربخشی اجرای پروژه های آبخیزداری بر کاهش میزان رسوب و فرسایش خاک

به گزارش کادایف، رئیس سازمان منابع طبیعی با تکیه بر اینکه اعتبارات پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی باید در سطح ملی پیشبینی شود، اظهار داشت: ضروری است از داده های استخراج شده از ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی بعنوان اطلاعات مبنایی برای اجرای پروژه های آبخیزداری در نقاط مختلف کشور استفاده نماییم چونکه بهره مند شدن از این داده ها به افزایش اثربخشی اجرای پروژه های آبخیزداری در سطح کشور کمک می نماید.



به گزارش کادایف به نقل از ایسنا عباسعلی نوبخت صبح امروز (۱۰ تیر) در جلسه تبیین سیاست ها، برنامه ها و عرضه عملکرد معاونت آبخیزداری، امور مراتع و بیابان که با محوریت «بررسی وضعیت ایستگاه های معرف و زوجی» در سازمان منابع طبیعی برگزار شد، ضمن قدردانی از اقدامات انجام شده در زمینه پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در ۱۲ ایستگاه در سرتاسر کشور طی سه دهه گذشته اظهارکرد: استفاده صحیح از داده های مطالعاتی پروژه های آبخیزداری همچون داده های استخراج شده از ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی می تواند به همکاران سازمان منابع طبیعی کمک نماید که در حین اجرای پروژه های آبخیزداری در نقاط مختلف کشور، بهترین عملکرد را داشته باشند.

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه مطالعات انجام شده نشان داده است که در مناطقی از کشورمان که پروژهای آبخیزداری اجرا شده، میزان رسوب و فرسایش خاک کاسته شده است، اظهار داشت: آمارهایی که در زمینه میزان رسوب و فرسایش خاک عرضه می شود، عموما در ارتباط با ۹۰ میلیون هکتار از عرصه های کشور است که هنوز پروژه های آبخیزداری در آنها اجرا نشده است و در آمارها هم معمولاً درصد رسوب یا درصد فرسایش خاک در این حوزه ها اعلام و همین مسئله سبب می شود که در آمارهای جهانی، رتبه ایران در میزان رسوب و فرسایش خاک پایین بیاید.

وی تصریح کرد: اثربخشی اجرای پروژه های آبخیزداری در کاهش میزان رسوب و فرسایش خاک و بهبود وضعیت پوشش گیاهی در زمینه هایی که این پروژه ها اجرا شده است، در مطالعات کارشناسان سازمان و متخصصان حوزه منابع طبیعی در نقاط مختلف کشورمان کاملا ثابت شده است ازاین رو باید مطالعات در ارتباط با بخش آبخیزداری همچون پژوهش های انجام شده در زمینه پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی را بعنوان سند پشتیبان اجرای پروژه های آبخیزداری آینده در سرتاسر کشور قرار دهیم.

مطالعات آبخیزداری به انتخاب گونه های گیاهی برای کاشت کمک می کند

نوبخت با بیان اینکه آمار و برنامه ریزی دو رکن مهم تحول در همه زمینه ها به حساب می آید، اظهارکرد: انجام مطالعات صحیح در قسمت آبخیزداری می تواند به ما کمک نماید که علاوه بر میزان بارندگی، بتوانیم مقدار گرما و تشعشعات خاک را هم در یک منطقه خاص به دست آوریم تا زمانی که مقرر است برای کاشت گونه های گیاهی در آن منطقه تصمیم گیری نماییم، بهترین گونه یا گونه های مورد نظر را انتخاب نماییم که هم هزینه های نگهداری پس از کاشت را به حداقل برسانیم و هم کاشت آنها بیشترین ثمربخشی را داشته باشد.

رییس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تکیه بر این که اعتبارات پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی باید در سطح ملی پیشبینی شود، تصریح کرد: تا قبل از اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران، نهالستان های جنگلی در وضعیت بسیارنامناسبی قرار داشت چونکه اعتبارات در ارتباط با آنها به صورت استانی اختصاص پیدا می کرد ولی از وقتی اجرای این طرح شروع شد، با عزم ملی به وجود آمده در همه دستگاه ها و جلب مشارکت بخش خصوصی از راه بودجه مسئولیت های اجتماعی شاهد آن بودیم که تحول مهمی در بهبود وضعیت این نهالستان ها صورت گرفت. در تأمین و تخصیص اعتبارات پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی هم باید همین عزم ملی را داشته باشیم تا کار با سرعت بیشتری به پیش برود.

وی افزود: فعالیت برخی ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی حدود ۳۰ سال سابقه دارد و فعالیت برخی ایستگاه ها مقداری کمتر است ولی عملا حدود سه دهه است که ریل گذاری این پروژه در کشورمان انجام شده است و نباید اجازه دهیم که فعالیت یک ایستگاه به علت تأمین نشدن اعتبارات لازم به منظور خرید تجهیزات و نرم افزارهای لازم چند ماه متوقف شود. بنابراین هم در سطح ملی و هم در سطح استانی باید برای تأمین اعتبارات بخش آبخیزداری بخصوص اعتبارات لازم برای اجرای پروژه های پایش حوزه آبخیز معرف و زوجی بجنگیم.

ضرورت افزایش تعداد ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در کشور

نوبخت همینطور بر ضرورت افزایش تعداد ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در سطح کشور تصریح کرد و اظهار داشت: از ۱۳ اقلیم موجود در جهان، ۱۱ اقلیم آن در ایران وجود دارد و برای اینکه بتوانیم الگوبرداری صحیحی از اجرای پروژه های معرف و زوجی در سطح کشور داشته باشیم باید در هرکدام از ۱۱ اقلیم موجود در کشور عرصه خاصی را مشخص نماییم و پروژه پایش حوزه آبخیز معرف و زوجی را در آن به اجرا درآوریم سپس داده های در ارتباط با پایش عرصه های نمونه را به مرور استخراج و از آنها برای اجرای پروژه های آبخیزداری در دیگر نقاط کشور که شرایط اقلیمی مشابهی دارند، استفاده نماییم.

رییس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور تصریح کرد: نباید با داده های استخراج شده از ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی به صورت تزئینی برخورد نماییم بلکه تمام کارشناسان و مدیران سازمان منابع طبیعی در تمام استان ها، باید از این داده ها بعنوان اطلاعات مبنایی برای اجرای پروژه های آبخیزداری در نقاط مختلف کشورمان بهره مند شوند چونکه استفاده از این داده ها می تواند به افزایش اثربخشی اجرای پروژه های آبخیزداری در سطح کشور کمک نماید.

وی خاطرنشان کرد: ما باید در اعتبارات استانی تعیین شده برای ۱۲ ایستگاه موجود پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی بازبینی نماییم و از شرکت ها و صنایع بزرگ هم در چارچوب بودجه مسئولیت های اجتماعی شان در اجرای برنامه های تعریف شده در قسمت آبخیزداری همچون اجرای پروژه های پایش حوزه های معرف و زوجی در ۲۱ استانی که هنوز این پروژه ها در آنها اجرا نشده است، کمک بگیریم چونکه هرچقدر پروژه های آبخیزداری باکیفیت بالاتری در کشورمان اجرایی شود، امنیت زیستی کشورمان بیشتر تضمین خواهد شد.

پیشبینی اعتبارات نگهداری از تجهیزات ایستگاه ها در بودجه امسال

حسن وحید - معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان منابع طبیعی - هم در این نشست با یادآوری این نکته که سازمان برنامه و بودجه در گذشته همکاری لازم را برای تأمین اعتبارات اجرای پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در سطح کشور نداشت، اظهارکرد: با پیگیری های زیادی که در سال ۱۴۰۲ انجام شد، قرار شد که در سالجاری، اعتبارات مورد نیاز برای اجرای این پروژه ها، به صورت استانی و در چارچوب دستورالعمل ابلاغی قانون بودجه سال جاری و موافقتنامه های مربوطه تامین گردد که البته این اعتبارات، صرفاً در ارتباط با نگهداری از تجهیزات ایستگاه ها است و هنوز برای خرید تجهیزات یا نرم افزارهای جدید بودجه ای پیشبینی نشده است.

معاون سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه تأمین اعتبارات سالیانه نگهداری از تجهیزات ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در سال ۱۴۰۳ یک گام رو به جلو به حساب می آید، چون قبلا در موافقتنامه های ملی این اعتبارات پیشبینی نمی شد، اظهارکرد: هم اکنون اقدامات در ارتباط با تأمین اعتبارات برای تکمیل و تجهیز ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی را در سطح ملی پیگیری می نماییم چون معمولاً استان ها توان خرید تجهیزات و نرم افزارهای لازم در این حوزه را ندارند و امیدواریم با همکاری سازمان برنامه و بودجه و تأمین و تخصیص اعتبارات لازم مشکلات در ارتباط با این بخش هرچه سریعتر برطرف شود.

وی همینطور خاطرنشان کرد: ارزیابی نتایج حاصل از پروژه های آبخیزداری اجراشده در سطح کشور نشان داده است که اجرای این پروژه ها هم می تواند به کاهش دبی اوج رواناب ها و سیلاب ها کمک نماید و هم در کاهش فرسایش ویژه خاک تأثیر بگذارد. این مسئله نشان داده است که عملیات آبخیزداری هم در کاهش خسارات سیل و هم در کاهش فرسایش خاک موثر است اما به شرط آن که سایر دستگاه ها در مدیریت پایدار از منابع آب و خاک کشور با سازمان منابع طبیعی همکاری کنند و به بهره برداری غیراصولی و بی رویه از این منابع دست نزنند. اگر نگاه مدیریت جامع حوزه آبخیز در هر منطقه ای وجود نداشته باشد، طبیعتا میزان اثربخشی اجرای پروژه های آبخیزداری کاسته می شود.

امکان صرفه جویی در اجرای پروژه های پایش با بهره مندس از همکاری سایر دستگاه ها

نقی شعبانیان - معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی - هم با اشاره به اینکه الگوبرداری از مطالعات جهانی برای اجرای پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در سطح کشور اقدامی پرارزش بوده که در سه دهه گذشته انجام شده است، اظهارکرد: طبیعتا اجرای چنین پروژه ای تنها برای ۱۲ حوزه آبخیز با مساحت حداکثر ۵۰۵ هزار هکتار در سطح کشور کافی نیست البته میتوان درک کرد که محدودیت هایی در زمینه تأمین منابع مالی اجرای پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی وجود دارد ولی اگر از همکاری سایر دستگاه ها در این حوزه بهره مند شویم، می توانیم در هزینه کرد منابع مالی برای اجرای این پروژه ها صرفه جویی نماییم.

معاون سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تکیه بر اینکه داده های استخراج شده از ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی توسط دفتر مهندسی و مطالعات سازمان، جمع آوری و ساماندهی گردد، تصریح کرد: سازمان منابع طبیعی در تمام ۱۲ ایستگاه پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی، ایستگاه هواشناسی دایر کرده است، حال آن که اگر با سازمان هواشناسی همکاری می کردیم، خود این سازمان، ایستگاه هواشناسی مربوطه را در کنار ایستگاه های ما دایر می کرد همینطور باید توجه داشته باشیم که برای بهبود وضعیت اجرای پروژه های آبخیزداری در کشورمان احتیاج به همکاری گسترده تر با جوامع جهانی بویژه در زمینه بهره گیری از علوم و فناوری های روز در این حوزه داریم.

گفتنی است، در این نشست، عباسعلی نوبخت، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور دستورات لازم را برای رایزنی با سازمان برنامه و بودجه به منظور تأمین اعتبارات مورد نیاز برای خرید و نگهداری از تجهیزات و نرم افزارهای ایستگاه های ایستگاه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی در سطح کشور صادر کرد و به معاون آبخیزداری سازمان دستور داد که جلسات مشابهی جهت بررسی وضعیت این ایستگاه ها و داده های حاصل از آن به صورت داده ای در ستاد سازمان برگزار گردد.

به گزارش مرکز اطلاع رسانی سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور، محمد شرافتی - معاون دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری - به عرضه گزارشی در رابطه با دستاوردهای پروژه های پایش حوزه های آبخیز معرف و زوجی که در ۳۰ سال قبل در ۱۲ ایستگاه در سطح کشور اجرا شده است، پرداخت و نکاتی را در رابطه با داده های استخراج شده از پایش های دوره ای این ایستگاه ها همینطور مشکلات موجود و در رابطه با آخرین دستاوردهای علمی مطالعات ملی و بین المللی در ارتباط با اجرای پروژه های آبخیزداری در ایران و جهان و اقدامات انجام شده در زمینه پایش های حوزه های آبخیز معرف و زوجی پرداخت.





منبع:

1403/04/11
11:37:15
5.0 / 5
286
تگهای خبر: تخصص , فناوری , كیفیت , گز
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۲ بعلاوه ۴
لینک دوستان كادایف
کادایف kadaif

کادایف kadaif